Heb jij last van een narcist?

De laatste tijd verschijnen regelmatig artikelen over narcisme in de media. De president van de Verenigde Staten Donald Trump vertoont kenmerken van een narcistische persoonlijkheid. Martin Appelo, psycholoog en gedragstherapeut, zegt in De Volkskrant: ‘De uiterlijke kenmerken van narcisme passen perfect bij Donald Trump. Narcisme heeft drie kernsyndromen. Het investeren in jezelf, in een relatie geen rekening houden met de ander en het afstoten van mensen die het niet met je eens zijn’. Maar om te kunnen diagnosticeren of Trump een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft zou men hem eerst moeten spreken. Als psycholoog ga ik mee met mijn vele vakgenoten die zeggen dat wanneer je Trump beoordeelt op zijn doen en laten, hij duidelijk voldoet aan de uiterlijke kenmerken van narcisme. Ik vind het een behoorlijk angstaanjagend idee dat een narcist zo’n machtige positie bekleedt.

Wat zijn eigenlijk de kenmerken van een narcistische persoonlijkheid? Een narcist is een zelfingenomen persoon. Hij houdt ervan de aandacht op zich te vestigen en bewonderd te worden, waarbij hij zichzelf graag op de borst klopt. Een narcist heeft geen inlevingsvermogen en houdt in een relatie geen rekening met de een ander. Een narcist is dominant en vertoont manipulatief gedrag. Hij heeft minachting voor degenen die in zijn ogen zwak, ineffectief of dom zijn. Hij deinst er niet voor terug om hen te vernederen. Hij is overgevoelig voor kritiek.    

Deze eigenschappen zien we regelmatig bij  personen op hoge posities in de politiek of in het bedrijfsleven. Hoe komt dit eigenlijk?

De narcistische kenmerken helpen iemand te stijgen naar de top van de apenrots. Narcisten hebben weinig ‘last’ van inlevingsvermogen. Zij worden niet geraakt door de gevoelens van anderen. Zij laten zich hierdoor niet van de wijs brengen. Voor hen is niet moeilijk om harde besluiten te nemen die aan de top soms nodig zijn. Zij zijn vooral met zichzelf, hun positie en hun eigen doelen bezig. Op een bepaalde manier is het dus gemakkelijk als je weinig voelt. Zonder de narcistische kenmerken zouden deze mensen het wellicht niet eens redden op een toppositie.  Maar er zitten natuurlijk ook grote nadelen aan. Narcisten zijn niet in staat om echte verbindingen met anderen aan te gaan. In die zin zijn ze arm. Zij kiezen vaak juist een empathische partner die ook de relaties met anderen managet. De narcist voelt dan als het ware via zijn partner. Ik zeg ‘zijn’ partner, omdat uit onderzoek blijkt dat de meeste narcisten mannen zijn. 

En wat nu als je manager, collega of partner een narcistische persoonlijkheid heeft?

Ik heb jarenlang in het bedrijfsleven gewerkt en daar regelmatig mensen ontmoet met narcistische trekken. Velen die ‘the corporate world’ van binnenuit kennen zal dit bekend voorkomen. Eerlijk gezegd zijn narcisten niet mijn favoriete persoonlijkheden. Maar je hoeft er niet veel last van te hebben.

Hoe kan je het beste met een narcistische persoonlijkheid omgaan?

Een narcist wordt woedend als je zijn positie of intelligentie in twijfel trekt. Deze mensen kan je het beste krachtig tegemoet treden. Je kunt tegen narcisten behoorlijk veel zeggen als je hun autoriteit maar niet betwist. Zolang je hen helpt bij het handhaven van hun superieure positie. Als je dat kunt opbrengen tenminste.
Het beste kun je eerst iets vriendelijks zeggen voordat je commentaar geeft. Wees duidelijk. Mensen praten vaak voorzichtig tegen een narcist omdat ze bang zijn  iets verkeerds te zeggen. Vaagheid is onduidelijk en onduidelijkheid is onveilig voor de narcist. Het is van belang om je eigen grenzen in de gaten te houden.  Laat de narcist niet over jouw grenzen heengaan. Zeg bijvoorbeeld: ik wil best een gesprek met jou ,maar niet als je tegen me gaat schelden. Dus zodra de ander gaat schelden vertrek je. Een alternatief is afscheid nemen van de leidinggevende. Dat kan een enorme opluchting zijn, ook al moet je dan op zoek moet naar een andere baan.

Wil je ook leren omgaan met een narcistische persoonlijkheid? Ik kijk ernaar uit te ontmoeten! www.modusjanssen.nl

De innerlijke criticus van Modus na de uitzending ‘van passie naar droombaan’

Zondag 15 januari was Modus te gast bij het RTL4 programma ‘van passie naar droombaan’. De opnames waren al in oktober 2016 gemaakt en ik had de reportage nog niet gezien. Ik was een beetje gespannen en erg nieuwsgierig naar het resultaat. Wat zouden de programma makers ervan hebben gebrouwen? Vrij snel na de start van het programma kwam Modus in beeld. Ik zag erg mooie en professionele beelden. Het was prachtig gefilmd. Maar niet lang daarna begon mijn saboteur, mijn innerlijke criticus, streng te spreken over wat hij zag en hoorde. Jeetje, wat is 3 minuten kort!  Het is weinig tijd om duidelijk te maken wat Modus is, waar Modus voor staat en wat Modus kan bieden. Natuurlijk is 3 minuten kort, zeker als je zowel running therapie als coaching aan bod wil laten komen. En het stemmetje in mij roept: Het zou beter zijn geweest als ik …… ik had de beelden vooraf moeten zien, ik had….. Heb ik het goed genoeg gedaan?  

Wie is eigenlijk de saboteur?
De saboteur is jouw innerlijke stem van de twijfel die altijd kritiek geeft op wat je doet, hoe je het doet of wat je juist niet doet. Deze stem klinkt meestal heel redelijk. Hij heeft goede argumenten om jou te overtuigen. Bij ieder mens komt de saboteur voorbij; bij mij dus ook. Gelukkig ben ik ook maar een mens. Het is een soort aapje dat op je schouder tikt. Het is de stem die je wil beschermen op momenten dat je iets nieuws wil uitproberen: ‘doe het niet want….’.  Hij wil je behoeden voor teleurstelling, pijn of gezichtsverlies. De saboteur heeft dus wel degelijk een  nuttige functie. Maar, hij kan je ook enorm hinderen en uit je kracht halen. Hij komt voort uit angst. Je kan je afvragen: waar ben ik bang voor? Ben ik bang om de controle te verliezen? Ben ik bang om niet goed genoeg te zijn? Mijn leraar zei eens tegen me: ‘send your saboteur ‘the judge’ on retirement! It is not serving you anymore!’ Dat blijkt echter niet zo eenvoudig te zijn. De stem verdwijnt niet. Hoe harder je probeert hem te verstoppen,  des te harder hij gaat schreeuwen. Het is net zoals pogingen om een skippybal onder water te houden. Je kunt keihard duwen om hem onder water te krijgen, maar zodra je loslaat komt hij weer naar boven. 

Wat dan wel?
Waar het om gaat is dat je de criticus hoort, dat je erkent dat hij er is, met alle gevoelens van twijfel die daarbij horen, maar dat deze stem je niet in zijn greep krijgt. Dat hij niet gaat bepalen wat je doet. Voortbordurend op het RTL4 programma zou ik me tijdens de uitzending bewust kunnen worden van de stem die zegt dat ik professioneel moet zijn, dat ik alle antwoorden in 3 minuten kernachtig moet kunnen weergeven en dat ik geen fouten mag maken. Ik zou zeggen: hé perfectionist, ben je daar weer?! Ik zou bij de perfectionist stil staan en hem aandacht geven. Ik zou op enig moment zeggen: dankjewel dat je me zo lang hebt beschermd, dat je me zo lang keihard hebt laten werken om te komen waar ik nu ben, maar het is nu niet meer nodig.

Natuurlijk gaat dit niet zomaar. Het vergt dit geduld, vertrouwen en oefening. Wil jij ook je saboteur ontmaskeren? Neem contact op via www.modusjanssen.nl

Hoe running therapie de kans op jouw droombaan vergroot

Zondag 15 januari om 15.30 uur te zien bij het RTL programma ‘van passie naar droombaan’

Wat is running therapie?
Running therapie wordt ingezet om mensen te leren ervaren wat een rustig duurloopje kan opleveren voor het welbevinden. Bij running therapie gaat het om het plezier dat je eraan beleeft en totaal niet om de loopprestatie. Bijna iedereen kan het! Running therapie wordt afgestemd op hetgeen de cliënt wil en kan. Velen zullen herkennen hoe heerlijk het is om het brein tot rust te laten komen door hardlopen. De denkmachine wordt even in een andere versnelling gezet. Ik wil cliënten graag laten ervaren hoe goed het je doet om buiten in de natuur, veilig samen met je running therapeut, een rondje te joggen. Bijna iedereen voelt zich na het hardlopen beter dan ervoor: meer ontspannen, rustiger en ziet het leven vrolijker. Uit onderzoeken blijkt een gunstige effect van running therapie op het welbevinden. Het is bewezen dat depressieve klachten erdoor verminderen.

Voor welke mensen of bij welke klachten is running therapie geschikt?
Running therapie is zeer effectief voor mensen die niet in hun kracht zijn door stress, burn-out, depressie en angst. Maar het is zeker ook zinvol voor mensen die middels hardlopen willen ontspannen, willen werken aan hun algehele gezondheid en voor wie de stap naar een reguliere loopgroep te groot is, bijv. omdat ze nog nooit hebben gesport of omdat ze een groot overgewicht hebben.
Wat ik erg mooi vind aan running therapie is dat, wanneer cliënten dit met enthousiasme oppakken, het vaak het begin is van een grotere verandering. Mensen hebben meer energie, meer zelfvertrouwen en komen meer in hun kracht. Daardoor durft men ook op andere terreinen voorzichtig stappen te gaan zetten.

Wat is het verband tussen running therapie en jouw droombaan?
Running therapie is meestal van toepassing op mensen die niet lekker in hun vel zitten. Als je niet in je kracht zit straal je dit vaak uit en is het lastig om een nieuwe baan te vinden. Running therapie levert je meer energie op. Je krijgt meer focus, een betere concentratie en je bent beter in staat om keuzes te maken. Dit alles helpt je enorm bij het zoekproces naar een nieuwe baan.

Ik coach regelmatig cliënten met loopbaanvraagstukken. In situaties waarin mensen ‘vast’ zitten door stress, angst en overbelasting  kan in aanvulling op coaching veel winst worden behaald door lichaamsbeweging. Voor velen is dit vanzelfsprekend. Zij hebben sport geïntegreerd in hun dagelijks leven. Voor anderen is dit erg lastig. Zij ervaren een drempel om te gaan bewegen. Omdat ik heb gemerkt hoe effectief het combineren van coaching en lichaamsbeweging is, ben ik gecertificeerd running therapeut geworden. Modus biedt cliënten hiermee de mogelijkheid om naast coaching ook running therapie te volgen.

Hoe ziet een traject Running therapie eruit?
In een programma van 10-12 weken wordt rustig toegewerkt naar een duurloopje van ongeveer 30 minuten. Modus biedt running therapie op individuele basis en in groepjes van 2-6 personen. Van cliënten wordt gevraagd om naast de wekelijkse running therapie ook zelfstandig 2 keer per week te oefenen. Running therapie kan separaat worden gevolgd of in combinatie met coaching. Modus maakt programma’s  op maat. Meer weten? Aarzel niet en neem contact op via www.modusjanssen.nl

Modus en het RTL 4 programma ‘van passie naar droombaan’ in november

Op zondagmiddag 29 januari 2017 is Modus coaching & talentontwikkeling te gast in het RTL4 reality programma ‘Van Passie naar Droombaan’. Dit programma wordt gepresenteerd door Sonja Silva en Dounia Rijkschroeff. In de aflevering ‘creative’ ontmoeten we hoofdpersoon Reinaart die jongerenwerker is en graag een overstap naar de creatieve industrie wil maken. Reinaart wordt begeleid om van zijn passie zijn droombaan te maken. Modus laat zien hoe coaching & talentontwikkeling hierbij behulpzaam kunnen zijn.

Wat is coaching eigenlijk?
Coaching begint altijd met een vraag. De cliënt wil iets veranderen. Dat kan van alles zijn. Reinaart wil een loopbaanstap maken en hij weet ongeveer welke richting hij op wil. Hij vraagt zich af op welke wijze en in wat voor organisatie hij zijn talenten het beste kan inzetten. Reinaart weet niet precies hoe hij het moet aanpakken en zoekt hulp hierbij. Coaching helpt cliënten om duidelijk te krijgen wat ze écht willen en om concrete stappen te zetten om dichterbij hun droom te komen.

Op welke manier kan coaching Reinaart helpen?
Reinaart en ik gaan samen in kaart brengen wat zijn waarden en drijfveren zijn, oftewel: wat echt belangrijk voor hem is. Reinaart wil bijvoorbeeld graag op een vernieuwende, creatieve manier bijdragen aan een verbetering van de maatschappij. We gaan in de coaching uitzoeken wat dat precies voor hem betekent. Reinaart gaat bijvoorbeeld m.b.v. een vragenlijst zijn levensloop in kaart brengen. Hierbij wordt ingegaan op vragen als: Wanneer voel je je als een vis in het water? Wat vond je als kind fijn om te doen? Welke vakken vond je leuk op school? Wat geeft jou voldoening? Noem eens een voorbeeld van de afgelopen tijd waarin jouw creativiteit als vanzelf stroomde. Wat deed je, wat dacht je, wat voelde je?
We gaan ook onderzoeken waar de talenten van Reinaart liggen aan de hand van vragen als: Wat kan jij van nature goed? Wat gaat je gemakkelijk af? Dat lijkt heel voor de hand liggend, maar de dingen die je goed kan zijn voor jou zo gewoon dat je het niet als een kwaliteit ziet. Je hoeft het meestal niet heel ver weg te zoeken. Ik zeg regelmatig tegen cliënten: ‘the best things of life are right in front of you’. We hebben de neiging om het ver van huis te zoeken met het idee dat wat van ver komt bijzonder of beter is. Soms zien we over het hoofd welke mogelijkheden zich heel dichtbij voordoen. Een hulpmiddel dat Modus inzet om kwaliteiten in kaart te brengen is een assessment. Hierbij wordt getoetst wat iemands karakterprofiel is en welke competenties hij of zij bezit.

Ieder mens heeft talenten. Mijn passie is om cliënten te helpen deze naar boven te halen en vervolgens tot bloei te laten komen. Als je doet wat dichtbij je ligt is het leuker, krijg je er energie van en kost het weinig moeite. Dan is het een uitdaging er echt voor te gaan, er meer van te leren en jezelf verder te ontwikkelen.
Een droom realiseer je niet in één dag. Maar als je weet waar je naar toe wil kan je wel stappen zetten om er dichterbij te komen. Heel concreet en in het dagelijks leven. Meestal weet je diep van binnen heel goed wat je echt zou willen. Maar soms kun je er even niet bij of weet je niet waar je moet beginnen. Er kunnen ook allerlei belemmeringen zijn die je tegenhouden. Dit kunnen bijvoorbeeld financiële beperkingen zijn (‘ik kan het me niet veroorloven’), of andere bezwaren die je ervan weerhouden om een loopbaanstap te zetten. Maar heel vaak blijkt er veel meer mogelijk dan je ooit had gedacht. Coaching helpt je om dit soort drempels te overwinnen.

In een volgende post vertel ik meer over hoe Modus dit aanpakt. Interesse? Volg ‘van passie naar droombaan’ en kijk op www.modusjanssen.nl

Juli post. Hoe een overtuigd automobilist een enthousiaste treinreiziger werd

Ben je fervent autorijder? Ben je ervan overtuigd dat de auto het fijnste en meest efficiënte vervoermiddel is voor woon-werkverkeer en andere ritten? Lees dan dit blog. Ik was het namelijk ook, maar liefst 25 jaar lang!

Wij zijn gewoontedieren. Uit onderzoek blijkt dat het bestendigen van een verandering 3 maanden duurt. Als coach werk je aan veranderingen. Coaching begint altijd met een vraag. Verandering is hetgeen mijn cliënten graag willen. Ik ondersteun hen om de gewenste verandering te bereiken, wat het ook is.
Ik probeer mezelf scherp te houden door te werken aan veranderingen in mijn eigen leven. Zo wilde ik bijvoorbeeld meer ontspannen reizen en de reistijd zinvol besteden. Ik reisde altijd met de auto want ik had een hekel aan het openbaar ververvoer. Sterker nog: ik haatte de trein uit de grond van mijn hart. Maar autorijden kostte me steeds meer energie, vooral omdat het steeds langer duurde vanwege files. In de afgelopen 25 jaar heb ik de verstoppingen op de weg gaandeweg zien toenemen. Maar ja, wat was het alternatief? De trein nemen?

Mijn beeld van het openbaar vervoer was als volgt. Je staat met je nette kleding en pumps op een koud en tochtig perron te wachten op de trein die natuurlijk te laat komt. Als je dan eindelijk mag instappen is er geen zitplaats. Dus je blijft staan, met je hand aan een paal, ingeklemd tussen zwetende lichamen met onfrisse adem die minimaal een kop groter zijn dan jij. En ja hoor, die ene keer per jaar dat je met de trein gaat heeft hij flinke vertraging en zijn de coupés bomvol. Door de vertraging moet je rennen voor de aansluiting die net voor je neus wegrijdt. Bellen kan niet of nauwelijks. En dus blijft het bij die ene keer. Je duikt lekker de auto in. Je staat weer vertrouwd in file. Ik vroeg me in toenemende mate af: wat ben ik in hemelsnaam aan het doen? Ik zit veel tijd in de auto. Tijd waarin ik niets anders kan doen dan radio luisteren. Ik kom nauwelijks buiten. Bellen, ook handsfree, blijkt gevaarlijk te zijn omdat het de focus van het rijden afhaalt. Ik lever een twijfelachtige bijdrage aan de CO2 uitstoot en dus aan de opwarming van onze aarde. En ik kom doodmoe thuis.

Mijn werkende bestaan veranderde en daarmee kwam de dag dat ik de trein weer ging proberen . Ik had inmiddels de luxe om meestal buiten de spits te kunnen reizen. Het blijkt trouwens dat veel mensen met een dienstverband dit ook kunnen regelen. Ik was verrast over het openbaar vervoer in Nederland, echt waar. Treinen zijn veel comfortabeler en schoner dan ik me kon herinneren. Aansluitingen met trams en bussen verlopen soepel. En, wat veel belangrijker is: ik heb allerlei voordelen ontdekt. Ik ga op de fiets naar het station. Ik snuif even heerlijk de frisse lucht op en krijg wat lichaamsbeweging. Gek genoeg kom ik bijna altijd droog aan. Het regent veel minder vaak dan ik dacht. Ik zorg altijd dat ik voldoende leesvoer bij me heb. Ik lees dat interessante artikel dat al zo lang op de stapel lag. Ik lees een contract waar ik alsmaar niet aan toekom. Ik lees m’n mail en Whatsapp berichten. De tijd vliegt voorbij en wordt nuttig en efficiënt besteed.

Ik heb de auto niet afgeschaft. Iedere dag kan ik een keuze maken om toch met de auto te gaan. En dat doe ik soms ook. Bijvoorbeeld omdat het pijpenstelen regent. Of omdat de bestemming lastig bereikbaar is met het OV. Of omdat er werkzaamheden aan het spoor zijn. Maar geloof me: dat komt écht veel minder voor dan een file. En ik kan het weten: ik heb er namelijk meer dan 25 jaar ingestaan!
Het was even wennen, maar voor ik het wist maakte een andere manier van reizen deel uit van mijn dagelijkse routine. Dat gebeurt niet binnen een week. Zoals gezegd: wij zijn gewoontedieren.
Wat wil jij veranderen? Durf je de uitdaging aan om in 3 maanden een verandering te bestendigen? Ik help je graag daarbij: www.modusjanssen.nl